Oświadczenie przewodniczącej Ursuli von der Leyen, wiceprzewodniczącej Věry Jourovej i komisarz Heleny Dalli z okazji Europejskiego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu Romów

Oświadczenie z okazji Europejskiego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu Romów

W związku ze zbliżającym się Europejskim Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu Romów obchodzonym 2 sierpnia przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, wiceprzewodnicząca do spraw wartości i przejrzystości Věra Jourová oraz komisarz do spraw równości Helena Dalli oświadczyły:

Dziś obchodzimy 80. rocznicę tragicznych wydarzeń, które miały miejsce 2 sierpnia 1944 r. w Auschwitz-Birkenau. Tego dnia, pod osłoną nocy, esesmani siłą wyciągnęli z baraków ponad 4 300 Sinti i Romów – dzieci, kobiety i mężczyzn – i wywieźli do komór gazowych.

Podczas Holokaustu systematycznie dochodziło do zbrodni w obozach, na polach czy w nieoznakowanych okopach. Zamordowano wówczas ponad 500 tys. Romów. Pozbawiono ich życia, stłumiono ich kulturę, uciszono ich historie. Naszym obowiązkiem jest zadbanie o to, by ich historia nie odeszła w zapomnienie. Należy uhonorować spuściznę Romów oraz walczyć o sprawiedliwość i równość wszystkich mniejszości rasowych.

Pamiętamy i potwierdzamy nasze dążenie do zbudowania świata, w którym szanuje się godność ludzką, ceni się różnorodność i w którym nie ma miejsca na nienawiść.

Kontekst

W 2015 r. Parlament Europejski ogłosił 2 sierpnia Europejskim Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu Romów, aby każdego roku uczcić pamięć 500 tys. europejskich Romów – stanowiących podczas zagłady co najmniej jedną czwartą całej romskiej populacji – zamordowanych w okupowanej przez nazistów Europie.

Komisja Europejska i państwa członkowskie UE zobowiązały się zwalczać antycyganizm, dyskryminację Romów i uprzedzenia wobec nich, które były też główną przyczyną ludobójstwa Romów w Europie. Nadrzędnym celem unijnych ram strategicznych dotyczących Romów na lata 2020–2030 jest dążenie do równości, włączenia społecznego i udziału Romów zarówno na poziomie europejskim, jak i krajowym. Komisja pozostaje bardzo zaangażowana w walkę z nienawiścią i dyskryminacją, co potwierdziła we wspólnym komunikacie pt. „Nie ma miejsca na nienawiść: Europa zjednoczona przeciwko nienawiści”, przyjętym w grudniu 2023 r. przez Komisję Europejską i Wysokiego Przedstawiciela ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa. W komunikacie zapowiedziano zintensyfikowanie wysiłków UE na rzecz zwalczania wszelkich przejawów nienawiści, w tym antycyganizmu, przy zastosowaniu podejścia obejmującego całe społeczeństwo i przez wzmocnienie działań w ramach różnych strategii politycznych. Komisja będzie kontynuowała bliską współpracę z państwami członkowskimi i monitorowała postępy w osiąganiu głównych celów UE wyznaczonych w unijnych ramach strategicznych dotyczących Romów na lata 2020–2030. Jesienią tego roku Komisja opublikuje sprawozdanie na temat wdrażania krajowych strategicznych ram dotyczących Romów w oparciu o informacje przekazane przez państwa członkowskie i krajowe punkty kontaktowe ds. Romów, badania przeprowadzone przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz spostrzeżenia społeczeństwa obywatelskiego.

W 2024 r. w ramach programu „Obywatele, równość, prawa i wartości” (programu CERV) Komisja Europejska przeznaczy ponad 14 mln euro z funduszy UE na wsparcie projektów dotyczących Pamięci o przeszłości Europy. Priorytetowo traktowane będą projekty dotyczące kultywowania pamięci o Holokauście, edukacji i badań naukowych na ten temat, a także walki z negowaniem Holokaustu i zniekształcaniem faktów. Ponadto wspólny projekt Komisji Europejskiej i Rady Europy dotyczący Romów – RomaMemory – ma na celu rozpowszechnianie wiedzy na temat systematycznych prześladowań i ludobójstwa Romów podczas Holokaustu.

Więcej Informacji

Program „Obywatele, równość, prawa i wartości” (CERV)

Równość, włączenie społeczne i udział Romów w UE

Unijne ramy strategiczne na rzecz równouprawnienia Romów

Pamięć o przeszłości Europy

Wspólny projekt Komisji Europejskiej i Rady Europy „RomaMemory”

Zalecenie Rady w sprawie równouprawnienia, włączenia i partycypacji Romów

Sprawozdanie z oceny krajowych strategicznych ram dotyczących Romów

Wspólny komunikat pt. „Nie ma miejsca na nienawiść: Europa zjednoczona przeciwko nienawiści”